شیرآلات اهرمی یکی از پرکاربردترین وسایل در هر خانه است که به دلیل طراحی ساده و کاربری آسان خود، محبوبیت زیادی دارد. اما گاهی ممکن است مشکلاتی مانند هرز شدن، سفت شدن یا چکه کردن در شیرهای اهرمی به وجود آید که منجر به نارضایتی و هدررفت آب می‌شوند. در این مقاله، به بررسی دلایل این مشکلات و روش‌های تعمیر آن پرداخته‌ایم.

هرز شدن شیر آب

منظور از هرز شدن شیرآلات در واقع هرز شدن دسته شیر اهرمی است. در این حالت، پس از باز شدن آب توسط کاربر شیر خود به خود، به تدریج یا به سرعت، بسته می شود. هرز شدن شیر آب ممکن است به دلایل مختلفی مانند خرابی کارتریج، شل بودن مهره کارتریج، اشکال در تراشکاری نشیمن کارتریج و… رخ دهد. این دلایل و روش برطرف کردن هر کدام به طور کامل در مقاله هرز شدن شیر آب آورده شده اند، اما در ادامه مهمترین علت هرز شدن شیر آب قدیمی یا جدید تحلیل شده است.

شل بودن مهره کارتریج رایج ترین علت هرز شدن شیر آب است. مهره کارتریج قطعه ای است که بر روی کارتریج بسته می شود تا آن را در جای خود محکم کند. این مهره در واقع سفت شدن شیر اهرمی و یا هرز شدن شیر آب را تعیین می کند. در صورتی که فشار بستن مهره کارتریج بسیار کم باشد، دو سطح سرامیکی صیقلی در کارتریج به راحتی بر روی هم حرکت می کنند و دسته کارتریج نمی تواند وزن دسته شیر اهرمی را که به آن متصل است تحمل کند. در نتیجه، دسته شیر اهرمی شل به نظر می رسد و هرز شدن شیر آب رخ می دهد. اما اگر فشار بستن مهره کارتریج بیش از حد باشد، سطوح سرامیکی کارتریج، در اثر فشار، امکان حرکت بر روی یکدیگر را از دست می هند و دسته شیر اهرمی سفت می شود. فشار مناسب برای بستن مهره کارتریج ۸ تا ۱۲ نیوتن متر است که با ابزاری به نام تُرک مِتر سنجیده می شود.

سفت شدن شیر اهرمی

رایج‌ترین علت سفت شدن شیر اهرمی شیر، سفت بودن بیش از حد مهره کارتریج است که با استفاده از ابزار تُرک مِتر و تنظیم فشار مهره قابل حل است. همچنین رسوب گرفتگی کارتریج می‌تواند باعث سفت شدن شیر شود که با تمیز کردن کارتریج با مسواک و محلول سرکه برطرف می‌شود. در مواردی که ذرات معلق وارد کارتریج شوند، ممکن است شیر سفت شود که با نصب شیر پیسوار فیلتردار قابل پیشگیری است.

اگر این مشکلات حل نشد، ممکن است اشکال از تراشکاری محل قرار گرفتن کارتریج در شیر باشد که در این صورت باید شیرآلات تعویض شوند. در بسیاری از موارد، سفت شدن شیر اهرمی با تمیز کردن و تنظیم کارتریج قابل رفع است، ولی در موارد خاص نیاز به ابزار تخصصی یا تعویض شیرآلات است. برای تعمیر سفتی شیر، ابتدا باید علت مشکل را شناسایی کنید و سپس طبق مطالب موجود در مقاله سفت شدن شیر اهرمی روش مرحله به مرحله رفع هر یک را دنبال نمایید.

تعمیر چکه شیر آب اهرمی

چکه کردن شیر آب اهرمی یکی از مشکلات رایج است که ممکن است از نواحی مختلفی مانند زیر دسته اهرمی، محل اتصال شیر توالت و حمام به لوله آب، کف شیر یا اطراف آبریز رخ دهد. علت چکه در هر قسمت متفاوت است و باید محل دقیق آن شناسایی شود.

شایع‌ترین علت چکه، خرابی کارتریج است. در صورت چکه از سر آبریز، مشکل معمولاً مربوط به واشر آبریز است که باید تعویض شود. اگر چکه از اتصالات شیرآلات دوش باشد، احتمالاً سوپاپ یا اورینگ‌ها خرابند که باید تعویض شوند. چکه در محل اتصال به لوله ممکن است ناشی از شل بودن مهره‌ها باشد. چکه از کف شیر معمولاً به دلیل خرابی یا نصب نادرست اورینگ است. در مقاله تعمیر چکه شیر آب اهرمی انواع علت چکه و روش رفع آن تحلیل شده است.

در این بخش  به روش برطرف کردن رایج ترین اشکال، که به چکه شیر اهرمی منجر می شود، یعنی کارتریج معیوب، می پردازیم:

1. ابتدا جریان آب را از فلکه اصلی یا از دو شیر پیسوار آبی و قرمز زیر سینک قطع کنید.
2. نگین‌های آبی و قرمز را از محل خود بردارید. این بخش‌ها معمولاً نشانگر آب سرد و گرم هستند.
3. پیچ زیر نگین‌ها را با آچار آلن باز کنید.
4. دسته اهرمی شیر را با فشار از جای خود خارج کنید.
5. قالپاق شیر را که شبیه درپوش است، با دست چرخانده و خارج کنید.
6. با برداشتن قالپاق، مهره کارتریج را خواهید دید. این مهره را با آچار در خلاف جهت عقربه‌های ساعت باز کنید.
7. کارتریج معیوب را از جای خود بردارید و آن را با کارتریج جدید تعویض کنید. مطمئن شوید که پایه‌های کارتریج جدید در جای خود قرار گیرد.
8. سپس مهره کارتریج، قالپاق، دسته اهرمی و پیچ‌ها را در جای خود نصب کنید.
9. فلکه آب را باز کنید. چکه کردن باید برطرف شده باشد.

در نهایت، مشکلاتی مانند هرز شدن، سفت شدن و چکه کردن شیرآلات اهرمی از جمله مسائلی هستند که می‌توانند دچار اشکال و هدررفت آب در خانه شوند. این مشکلات اغلب ناشی از عوامل مختلفی مانند خرابی کارتریج، شل یا سفت بودن مهره کارتریج یا رسوب گرفتگی است. با شناسایی علت دقیق هر مشکل و انجام مراحل تعمیرات صحیح، می‌توان این مسائل را به راحتی حل کرد و عملکرد شیرآلات را به حالت عادی بازگرداند. استفاده از ابزار مناسب مانند تُرک متر برای تنظیم فشار مهره، تمیز کردن کارتریج با مسواک و سرکه، و تعویض قطعات معیوب از جمله روش‌های موثر برای رفع این مشکلات هستند. در نهایت، با توجه به شرایط، ممکن است نیاز به تعویض کامل شیرآلات وجود داشته باشد. بنابراین، با آگاهی از دلایل و روش‌های تعمیر، می‌توان عمر مفید شیرآلات اهرمی را افزایش داده و از هدررفت آب جلوگیری کرد.